Thép cán nguội được dùng nhiều trong ngành công nghiệp xây dựng cũng như cơ khí chế tạo. Vậy, thép cán nguội là gì? Đặc điểm của thép cán nguội là gì? Thép cán nguội dùng để làm gì? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Thép cán nguội là gì?
Thép cán nguội (được viết tắt là CR hoặc CRS) được đặt tên theo quá trình cán – một trong những công đoạn cuối cùng trong chế tạo thép. Phôi thép sẽ được cho đi qua các con lăn hoặc hình thức cuộn, dập, cán khác sau khi nó bị nguội đi từ quá trình sản xuất ban đầu. Độ dày của thép sẽ được giảm dần khi nó đi qua các con lăn.
Trong quy trình sản xuất để tránh tăng nhiệt độ sản phẩm thì thường dùng chất dung môi, đồng thời quy trình này cũng giúp tránh làm biến đổi tính chất hóa học của sản phẩm. Quá trình cán, dập nguội cũng cần được kiểm soát chặt chẽ để không tạo ra xung lực quá lớn làm biến dạng không kiểm soát gây đứt, nứt bề mặt.
Đặc điểm của thép cán nguội
- Thép cán nguội chỉ biến dạng, không biến đổi cấu tạo vật chất: Quá trình cán nguội là không biến đổi cấu tạo vật chất của thép mà chỉ làm biến dạng. Bởi vậy, các sản phẩm thép cán nguội thường có giá thành cao hơn so với thép cán nóng.
- Thẩm mỹ đẹp: Thép cán nguội có bề mặt trắng sáng, độ bóng cao. Độ dày thông thường từ 0,15 đến 2mm.
- Bề mặt tốt, không xù xì, gợn sóng: Mép biên thường được xén biên thẳng và sắc mép. Không bị xù xì hay gợn sóng.
- Quy trình bảo quản thép cán nguội khá phức tạp: Nó cần bảo quản trong nhà và bọc bao bì cẩn thận. Kể cả vậy, loại thép này cũng dễ bị rỉ sét. Khi thấy có dấu hiệu han gỉ thì phải làm sạch nhanh, tra dầu bảo quản và cách ly nó ra khỏi những tấm khác.
- Có độ bền cao: Thép cán nguội có hàm lượng carbon thấp hơn thép cán nóng, làm cho chúng có độ bền cao hơn. Nó có khả năng chịu lực và chịu va đập rất tốt.
- Thép cán nguội giúp kiểm soát tốt hơn hình dạng và kích thước của thành phẩm.
Thép cán nguội dùng làm gì?
Thép cán nguội được sản xuất để cung cấp sản phẩm có đặc tính chuyên biệt, đáp ứng các yêu cầu sử dụng cuối cùng của nhiều ứng dụng.
Với độ bền cao, thép cán nguội có thể đáp ứng được nhu cầu của các ứng dụng:
- Đòi hỏi tính chất chịu tải cao
- Đòi hỏi bề mặt hoàn thiện tuyệt vời.
Thép cán nguội được sử dụng trong ngành công nghiệp xây dựng và ngành cơ khí chế tạo. Nó thường được sử dụng để chế tạo các bộ phận đòi hỏi hình thành bằng phương pháp dập nguội.
Các ứng dụng điển hình bao gồm:
- Phụ tùng ô tô & máy bay
- Đồ nội thất bằng kim loại: tủ quần áo, giường, khung nhôm cửa kính
- Ứng dụng công nghiệp nhẹ như hộp công cụ, giá đỡ, đèn
- Nó cũng có thể sử dụng cho trục, các bộ phận máy móc, bu lông, bánh răng
- Thiết bị gia dụng: Bếp, lò nướng, tủ lạnh, máy giặt, máy sấy,…
- Khung xây dựng
- Các bộ phận máy móc
- Sản phẩm dập vuốt, dập sâu
Những ví dụ này chỉ là một phần rất nhỏ trong danh sách ứng dụng của thép cán nguội được sử dụng trên thế giới hiện nay.
Quy trình sản xuất thép cán nóng và thép cán nguội?
Quy trình sản xuất thép được diễn ra với 4 giai đoạn sau:
Giai đoạn 1: Xử lý quặng
Đầu tiên cần xử lý nguyên liệu đầu vào, chủ yếu là quặng như: quặng sắt, quặng viên, quặng thiêu kết và một số chất phụ gia như: đá vôi, than cốc.
Sau khi chuẩn bị xong nguyên liệu thì cho tất cả vào lò nung để làm tan chảy.
Giai đoạn 2: Tạo dòng thép nóng chảy
Nguyên liệu sau khi nung sẽ chảy và tạo thành dòng thép chảy. Dòng thép này sẽ được dẫn tới lò đúc phôi để đúc ra 3 loại phôi là phôi thanh, phôi phiến, phôi bloom. Mỗi loại phôi sẽ cho ra sản phẩm khác nhau.
Giai đoạn 3: Đúc tiếp nguyên liệu
- Phôi phiến: Tạo thành thép cuộn cán nóng, thép cuộn cán nguội, thép tấm cán nóng hoặc thép hình
- Phôi thanh: Sản xuất ra thép cuộn xây dựng, thép vằn, thép thanh
- Phôi Bloom: Phôi này có thể sản xuất ra được nhiều thành phẩm khác nhau.
Phôi được tạo ra ở giai đoạn 3 sẽ có 2 trạng thái là nóng và nguội:
- Nóng: Phôi được duy trì ở nhiệt độ cao và đưa vào cán thành sản phẩm (thép cán nóng)
- Nguội: Phôi được làm nguội sau khi tạo phôi và sẽ được làm nóng lại khi đưa vào nhà máy để tạo ra thành phẩm.
Giai đoạn 4: Cán tạo thành phẩm
Phôi thép sau khi đúc thành nhiên liệu sẽ được vận chuyển tới nhà máy để tạo ra thành phẩm cuối cùng.
- Đưa phôi tới nhà máy thép hình: Tạo ra sản phẩm như thép hình, thép thanh xây dựng, thép rau, thép cừ lòng máng.
- Đưa phôi tới nhà máy thép cán để tạo ra thép cán xây dựng
- Đưa phôi tới nhà máy thép tấm để tạo ra thép tấm nhám, thép tấm thường
- Đưa phôi tới nhà máy thép cán nóng: tạo thành thép cán nóng, thép ống
- Đưa phôi tới nhà máy thép ống đúc để tạo ra thép ống đúc.
Trên đây là một số thông tin về thép cán nguội. Hy vọng bài viết trên đây đã giúp quý độc giả hiểu được thép cán nguội là gì, đặc điểm và ứng dụng của nó trong các ngành công nghiệp cơ khí hiện nay.
